Intuicja na gruncie psychologii poznawczej toruje sobie trudny szlak. Oto cytat z najpopularniejszego bodaj podręcznika psychologii poznawczej (Maruszewski, 2001). „Przez procesy poznawcze rozumiemy procesy aktywnego przetwarzania informacji (intuicję trudno określić jako aktywną, bowiem w takim rozumieniu aktywnym wydaje się być tylko proces wolicjonalny, intencjonalny), wymagające wykorzystania dotychczasowej wiedzy lub też prowadzące do uzyskania nowej wiedzy”.

Trudno odnaleźć w tej definicji jakiekolwiek znaczenia, związane z myśleniem intuicyjnym, tym bardziej, że definiowanie procesów poznawczych jest wątpliwe, jeśli mówi się o „wykorzystaniu dotychczasowej wiedzy lub tworzeniu nowej”, i nie zająkuje się nawet w temacie mechanizmów owego wykorzystania czy tworzenia.

O emocjach Maruszewski (2001) pisze „Emocje będziemy rozumieli jako system trójskładnikowy, zawierający komponenty nerwowe, ekspresyjno motoryczne oraz subiektywne, czyli uczucia”. Maruszewski odnajduje w swej definicji parafrazę wcześniejszego sformułowania (Izard, Malatesta, 1987, za: Maruszewski), w którym podnosi się „emocje, to określone zbiory procesów nerwowych, które prowadzą do specyficznej ekspresji, oraz odpowiadających im specyficznych uczuć”.

Jednak nie dla wszystkich warunkiem sine qua non procesu poznawczego jest zasada explicite. Intuicja, to cytując Underwooda (2004) w części jego rozważań nad fenomenem w ramach procesu rozwiązywania problemów/zadań, jest to udział ukrytego poznania w rozwiązywaniu problemów. Osoba rozwiązując zadanie często czuje, że jest ono rozwiązywalne, czasem czuje również, w jakim kierunku jest ono rozwiązywalne.

Underwood również przyznaje, że poznanie tego typu mechanizmów jest nieosiągalne w toku stosowania tradycyjnej metodologii badań. Rewolucja poznawcza również nie niesie rozwikłania zagadkowego pytania o to, czym jest intuicja, bowiem jej założeniem jest koncentrowanie się na wykonywaniu zadań, ale już niekoniecznie na doświadczeniach podmiotu wykonującego owe zadania.

Intuicja bywa definiowana jako rodzaj wiedzy albo wyczuwania, osiąganych bez użycia racjonalnych procesów. Intuicja bywa czasem przez kognitywistykę przeciwstawiana zimnym procesom poznawczym, a sama ujmowana w kategoriach gorąca, jest również zwana „natychmiastowym poznaniem”….