Na początek słowo na temat Junga rozumienia terminu psyche. Psyche, to dla Junga nie tylko to, co powszechnie określamy słowem dusza (w tym Jung widzi tylko ograniczony zespół funkcjonalny). Psyche to całość procesów psychicznych, świadomych i nieświadomych.

Psyche, to zatem dwie dopełniające się i przeciwstawne sfery, świadomości i tak zwanej nieświadomości.

Ja – Self ma udział zarówno w świadomości i nieświadomości. Właściwie leży pomiędzy tymi dwiema sferami. Linia – granica między świadomością i nieświadomością się przesuwa. Im większy wpływ świadomości na ja, tym mniejszy wpływ nieświadomości; (Jung) – „zespół wyobrażeń, który stanowi centrum mojego pola świadomości i który zdaje się posiadać wysoki poziom ciągłości i tożsamości, ja to podmiot świadomości”.

Świadomość – Ego – zupełnie mała cząstka całej psyche, może otaczać i podtrzymywać ja, przystosowuje nas do rzeczywistości; (Jung) – „funkcja lub działalność, która utrzymuje związek treści psychicznej z JA. Doświadczenie musi przejść przez JA, żeby zostało dostrzeżone”. Ego zatem to świadoma psychika, składa się z uświadomionych spostrzeżeń, wspomnień, myśli i uczuć. Jest odpowiedzialne za poczucie tożsamości i ciągłości, ale nie za rzeczywistą ciągłość psyche, bo za to odpowiada nieświadomość, jednostka traktuje je jako centrum własnej świadomości.

Nieświadomość jest podstawą psyche, większość czasu śpimy, marzymy, dzieci rozpoczynają życie w stanie nieświadomości (stan pierwotny) i później docierają do stanu świadomości. Nieświadomość reaguje w danych sytuacjach w sposób typowy, wynikający z doświadczenia ludzkości, ale odpowiadający koniecznościom i prawidłom wewnętrznego życia człowieka, umożliwia to przyjęcie postawy adekwatnej, zgodnej z totalnością psyche.

Nieświadomość indywidualna – są to treści, które zostały odsunięte, nasza świadomość może zmieścić bardzo niewiele treści, pozostałe treści, „zapomniane, wyparte, podświadomie zauważone, pomyślane, odczute.”

Nieświadomość zbiorowa – treści, które wynikają z odziedziczonej możliwości funkcjonowania psychicznego w ogóle, mianowicie z odziedziczonej struktury mózgowej. Jest to inaczej mówiąc, typowy dla ludzkości, właściwy jej od czasów pierwotnych sposób reagowania na powszechne ludzkie sytuacje. „Dzięki nieświadomości psyche nie podlega ograniczeniom czasu i przestrzeni. Nieświadomość przejawia się w taki sposób, jak gdyby znajdowała się poza czasem i przestrzenią”.