Potęga i sens metafory, w obszarze emocji, osobowości, polityki i oczywiście w psychologii

Metafora (z greckiego: przeniesienie) to takie użycie języka, w którym dane znaczenie, w intencji używającego metafory, ma wskazywać na inne znaczenie. W rozwoju człowieka pierwsza metaforyczność ujawnia się w wieku dwóch miesięcy. W tym wieku niemowlęta dostrzegają powiązania między wrażeniami pochodzącymi z różnych modalności zmysłowych.

Metafora może przybrać formę rzeczownikową, czasownikową, a także może funkcjonować jako szerszy fragment wypowiedzi. Lingwistyka (Pogański, 1999) przyjmuje, że metafora to figura retoryczna oparta na jednej z czterech zasad Kwintyliana, a mianowicie per immutationem, czyli przez zastąpienie.

Metafora nie jest porównaniem, bo porównanie nie wiąże się z naruszeniem reguł łączliwości semantycznej, której naruszenie jest cechą metafory. Metafora polega na wprowadzeniu do kontekstu wyrażenia wykluczanego przezeń, inkompatybilnego z nim. Metafora jest sygnałem, który ma skłaniać odbiorcę do poszukiwania właściwej interpretacji.

Rozwiązaniem jest relacja podobieństwa między przedmiotami. Pragmatyka przyjmuje, że w przypadku użycia języka przez odbiorcę zawsze najpierw jest przyjmowane znaczenie literalne, i tylko kiedy owo znaczenie literalne nie ma sensu, wówczas osoba wywodzi znaczenie metaforyczne (Searle, 1995). Koncepcja nie znalazła uzasadnienia wobec badań. Okazało się, że ludzie nie ignorują metafor. Tam gdzie metafora się pojawia, tam, gdzie znaczenie metaforyczne jest możliwe, automatycznie zachodzi proces interpretacji metafory (…).

Inna sprawa, że metafory nie są trudniejsze do zrozumienia, niż porównywalny przekaz literalny, co sugeruje brak uzasadnienia dla koncepcji, że znaczenia literalne maja pierwszeństwo nad metaforami. Czasem metafory w ogóle nie znajdują znaczeniowego literalnego odpowiednika. Szczególnego znaczenia nabierają metafory percepcyjne, które mogą pracować w służbie interpretacji abstrakcyjnych obrazów.

W tym przypadku mogą być użyte, w ten sposób, że przez oddanie danego wrażenia zmysłowego próbuje się opisać inne wrażenie zmysłowe. Pola, na których metafory znajdują szczególne zastosowanie to nauka, emocje, cechy osobowości i polityka. Polem psychologicznym są wyznaczane miarą różnic indywidualnych między elementami populacji, grupy intuicjonistów i nieintuicjonistów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *